210-6983988 / 210-7781035

Συχνές Ερωτήσεις

Καρκίνος του Πνεύμονα

Ο Καρκίνος του Πνεύμονα αποτελεί παγκοσμίως την πιο συχνή εμφάνιση καρκίνου. Ένας σημαντικός αριθμός παραγόντων κινδύνου αποδεδειγμένα σχετίζεται με την ανάπτυξη της νόσου, με το κάπνισμα να παίζει κυρίαρχο ρόλο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι Καρκίνου του Πνεύμονα, καθένας από τους οποίους μπορεί να εμφανίζει ειδικά συμπτώματα και να έχει διαφορετική έκβαση.

Ανακαλύψτε Περισσότερα
Ο καρκίνος του πνεύμονα από την επιστημονική ομάδα της Lung Cancer.

Σχετικά με τον καρκίνο του Πνεύμονα

  • 2,21εκ

    Νεα περιστατικά κάθε χρόνο παγκοσμίως

  • 1,8εκ

    Νέοι θάνατοι κάθε χρόνο παγκοσμίως

  • 2η

    Συχνότερη μορφή καρκίνου

  • 1η

    Αίτια θανάτου και για τα δύο φύλα

ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Παράγοντες κινδύνου

Κάπνισμα και καρκίνος πνεύμονα

Κάπνισμα και καρκίνος πνεύμονα
Το κάπνισμα είναι η σημαντικότερη αιτία καρκίνου πνεύμονα και ευθύνεται για 80-90% των περιπτώσεων. Είναι απολύτως τεκμηριωμένο ότι το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα. Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πάνω από 7.000 χημικές ενώσεις, τουλάχιστον 70 από τις οποίες είναι επιβεβαιωμένα καρκινογόνες για ανθρώπους και ζώα. Οι καπνιστές έχουν 15-30 φορές περισσότερες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου πνεύμονα από ότι οι μη καπνιστές και οι πιθανότητες αυξάνονται με την ποσότητα και τη διάρκεια του καπνίσματος.
Το παθητικό κάπνισμα: Η έκθεση των μη-καπνιστών στον καπνό του τσιγάρου των καπνιστών ονομάζεται «παθητικό κάπνισμα». Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι ενήλικες που συζούν με καπνιστές έχουν 15% περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα και να καταλήξουν από αυτές, σε σύγκριση με ενήλικες που κατοικούν σε σπίτι όπου δεν υπάρχουν καπνιστές. Όσον αφορά στον καρκίνο του πνεύμονα, αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης του κατά 20-30%

 

Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πάνω από 7.000 χημικές ενώσεις, τουλάχιστον 70 από τις οποίες είναι επιβεβαιωμένα καρκινογόνες για ανθρώπους και ζώα. Κατά το κάπνισμα, οι καρκινογόνες αυτές ουσίες, εισέρχονται στους πνεύμονες και προκαλούν βλάβες στο γενετικό υλικό (DNA) των κυττάρων των πνευμόνων, μεταβάλλοντας σημαντικά γονίδια (περιοχές δηλαδή του γενετικού υλικού σημαντικές για συγκεκριμένες λειτουργίες του κυττάρου). Με τον καιρό, τα κύτταρα που έχουν υποστεί βλάβη χάνουν τον έλεγχο του πολλαπλασιασμού και της ανάπτυξης τους και καθίστανται καρκινικά.

Το 90% των καρκίνων του πνεύμονα σχετίζονται με κάπνισμα. Περισσότεροι από τους μισούς πρωτοδιαγνωσθέντες ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα ήταν πρώην ή νυν καπνιστές. Ο κίνδυνος αυξάνει με τα έτη καπνίσματος και με τον αριθμό τσιγάρων που καπνίζει κανείς ημερησίως. Οι καπνιστές όμως παρουσιάζουν υψηλότερο κίνδυνο και για άλλους τύπους καρκίνου όπως ουροδόχου κύστεως, νεφρών, παγκρέατος, τραχείας, στοματικής κοιλότητας, λάρυγγα, οισοφάγου, τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, καθώς και για άλλες ασθένειες όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η οστεοπόρωση και ο σακχαρώδης διαβήτης.

Η διακοπή του καπνίσματος ελαττώνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου. Ο κίνδυνος συνεχίζει να μειώνεται σταδιακά για 10 με 15 χρόνια μετά τη διακοπή καθώς οι πνεύμονες αναρρώνουν. Η διακοπή του καπνίσματος είναι ευεργετική για όλες τις ηλικίες, και τα οφέλη είναι μεγαλύτερα όσο νωρίτερα κανείς διακόψει το κάπνισμα. Η διακοπή του καπνίσματος ελαττώνει κατά 30-50% τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα μετά από 10 χρόνια συγκριτικά με αυτούς που συνεχίζουν να καπνίζουν και κατά 50% τον κίνδυνο για καρκίνο του οισοφάγου και της στοματικής κοιλότητας 5 χρόνια μετά την διακοπή.

ΟΧΙ. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση σε αυτόν τον ισχυρισμό. Συγκεκριμένα, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των τσιγάρων που καταναλώνονται ημερησίως και η χρονική διάρκεια καπνίσματος τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου πνεύμονα, ανεξάρτητα από το είδος του τσιγάρου. Έχει αποδειχθεί ότι όσο πιο ελαφριά είναι τα τσιγάρα, τόσο πιο έντονα και βαθειά εισπνέει τον καπνό ο καπνιστής με αποτέλεσμα οι βλάβες να δημιουργούνται πιο περιφερικά στον πνεύμονα.

Η χρήση των νεότερων καπνικών προϊόντων είναι πολύ πρόσφατη με αποτέλεσμα οι μακροχρόνιες συνέπειες από τη χρήση τους να μην είναι ακόμα γνωστές. Ο καρκίνος πνεύμονα αναπτύσσεται τουλάχιστον 15 έτη μετά την έναρξη του καπνίσματος, συχνά και περισσότερο. Πρόσφατες μελέτες έχουν αποδείξει πως το ηλεκτρονικό τσιγάρο προκαλεί βλάβες στα ενδοθηλιακά κύτταρα του πνεύμονα και αλλαγές στη λειτουργία των πνευμόνων, όμως η επίπτωσή τους στην εμφάνιση καρκίνου πνεύμονα θα φανεί μέσα στην επόμενη δεκαετία. Επίσης, λόγω των πολλών και διαφορετικών προϊόντων που υπάρχουν στην αγορά, είναι αδύνατον να ελεγχθούν όλα και να διενεργηθούν μελέτες πάνω σε όλα τα είδη.

Τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος είναι πολλαπλά. Καταρχήν βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας επειδή ο καπνός παρεμβαίνει στο μηχανισμό δράσης των κυτταροστατικών φαρμάκων. Επίσης ο ασθενής που εξακολουθεί να καπνίζει εμφανίζει συχνότερα λοιμώξεις αναπνευστικού από ότι ο μη καπνιστής και έτσι δυσχεραίνεται η σωστή και προγραμματισμένη θεραπεία του. Η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών, δηλαδή μειώνει το βήχα και την απόχρεμψη (παραγωγή πτυέλων). Η διακοπή του καπνίσματος βοηθάει στη γρήγορη επούλωση της μετεγχειρητικής τομής καθώς και στη μείωση των ενδεχόμενων πνευμονικών μετεγχειρητικών επιπλοκών μετά από πνευμονεκτομή. Η συνέχιση του καπνίσματος αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης ενός άλλου τύπου καρκίνου και τον κίνδυνο μεταστάσεων.
(υπάρχουν πολλές εικόνες που μπορούμε να βάλουμε)

Περιβαλλοντική και επαγγελματική έκθεση

Aμίαντος: Ο αμίαντος αποτελεί την κοινή ονομασία για ομάδα ορυκτών που έχουν χρησιμοποιηθεί σε βιομηχανίες και σε εμπορικές κατασκευές κυρίως τις δεκαετίες ‘50-‘60. Έκθεση σε αμίαντο έχει παρατηρηθεί στη βιομηχανία και σε ορυχεία αμιάντου, καθώς επίσης σε κάποιες περιοχές όπου χρησιμοποιούταν πετρώματα που περιείχαν αμίαντο στις κατασκευές των σπιτιών ή για το άσπρισμα των εξωτερικών χώρων. Τα άτομα που εκτίθενται σε αμίαντο έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του υπεζωκότα, του υμένα δηλαδή που περιβάλλει τον πνεύμονα, ο οποίος ονομάζεται κακόηθες μεσοθηλίωμα. Επίσης, η έκθεση σε αμίαντο σε συνδυασμό με το κάπνισμα μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα. Έχει βρεθεί ότι τα σωματίδια αμιάντου μπορούν να συμβάλλουν στη μεταφορά συγκεντρωμένων καρκινογόνων του καπνού στα κύτταρα που επενδύουν τους πνεύμονες.

Το ραδιενεργό αέριο ραδόνιο: Το ραδόνιο είναι ένα αόρατο, και άγευστο ραδιενεργό αέριο το οποίο φυσιολογικά ανευρίσκεται στο έδαφος και στα πετρώματα. Εργάτες σε μεταλλεία εκτίθενται σε ραδόνιο και σε μερικές περιοχές των ΗΠΑ ραδόνιο βρίσκεται και μέσα στις κατοικίες. Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονες και να οδηγήσει σε καρκίνο του πνεύμονα.

Η μόλυνση του περιβάλλοντος: Έχει βρεθεί συσχέτιση μεταξύ καρκίνου του πνεύμονα και έκθεσης σε συγκεκριμένους ρύπους της ατμόσφαιρας, όπως τα παραπροϊόντα της καύσης του πετρελαίου και άλλων φυσικών καυσίμων. Συγκεκριμένα, το αρσενικό, το βηρύλλιο, το χρώμιο είναι επιβεβαιωμένα καρκινογόνες ουσίες περιβαλλοντικής και επαγγελματικής έκθεσης.

Η ύπαρξη άλλων χρόνιων πνευμονικών νοσημάτων

Οι ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια έχουν 4-6 φόρες μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο πνεύμονα ανεξάρτητα από τις καπνιστικές τους συνήθειες. Ακόμα, άλλες χρόνιες πνευμονικές νόσοι όπως η φυματίωση και η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση, φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου πνεύμονα. Όλες οι παραπάνω νόσοι προκαλούν βλάβες στο πνευμονικό παρέγχυμα και μπορούν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη ουλώδους ιστού στους πνεύμονες.

Το οικογενειακό ιστορικό

Έχει φανεί πως σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει μια γενετική προδιάθεση στην ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα, ιδιαίτερα όταν αυτός εμφανίζεται σε νεαρή ηλικία ή σε μη καπνιστές. Ο κίνδυνος για ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να αυξηθεί εάν οι γονείς, τα αδέλφια ή τα παιδιά ενός ατόμου πάσχουν από την νόσο, αυτό όμως μπορεί να οφείλεται στο ότι τα άτομα της οικογενείας πιθανώς μοιράζονται κοινές συμπεριφορές και συνήθειες όπως το κάπνισμα και η διατροφή. Ακόμη λόγω συμβίωσης στο ίδιο περιβάλλον είναι πιθανό να εκτίθενται στα ίδια καρκινογόνα όπως για παράδειγμα το ραδόνιο.

Διατροφή και σωματική δραστηριότητα

Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, καθώς και η ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία έχει φανεί να σχετίζεται με μειωμένα ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα σε διάφορες μελέτες. Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ καθώς και η πλούσια διατροφή σε χοληστερόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο πνεύμονα. Πάντως είναι δύσκολο να ξεκαθαριστεί ποιο ποσοστό του κινδύνου από το αλκοόλ ουσιαστικά οφείλεται στο κάπνισμα καθώς πολλά άτομα συνήθως πίνουν και καπνίζουν.

Γενετικοί παράγοντες

Οι γενετικοί παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην εμφάνιση καρκίνου πνεύμονα δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς. Οι πρώτου βαθμού συγγενείς ασθενών με καρκίνο πνεύμονα φαίνεται να έχουν αυξημένη πιθανότητα να νοσήσουν κι αυτοί, γιαυτό θα πρέπει να προσαρμόσουν τις καπνιστικές τους συνήθειες.

Τελικά, ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από καρκίνο πνεύμονα;

Οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει καρκίνο πνεύμονα, αν και αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο είναι οι καπνιστές. Συμβαίνει πιο συχνά (60% των περιπτώσεων) σε άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών, ωστόσο, μπορεί να εμφανιστεί, αν και σπάνια, σε νέους και παιδιά. Οι άνδρες πλήττονται σε μεγαλύτερο βαθμό, όμως ο αριθμός των γυναικών με καρκίνο πνεύμονα τα τελευταία χρόνια αυξάνει (μην ξεχνάτε ότι όλο και περισσότερες γυναίκες καπνίζουν). Η αυξημένη πληροφόρηση σχετικά με τον καρκίνο, τα προγράμματα πρόληψης και η πρώιμη διάγνωση έχουν οδηγήσει στην πιο έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου σε νεότερους ανθρώπους, συνήθως σε πρωιμότερα στάδια και άρα με καλύτερες προοπτικές για δραστικότερη αντιμετώπιση.

Επιδημιολογία

Ο καρκίνος αποτελεί μείζον πρόβλημα υγείας για τις ανεπτυγμένες χώρες και υπολογίζεται ότι 1 στους 4 θανάτους οφείλεται σε κακοήθεια. Με βάση τα τελευταία δεδομένα για το 2020, ο καρκίνος πνεύμονα αποτελεί την 2η συχνότερη μορφή καρκίνου και η 1η αιτία θανάτου από καρκίνο για τα δύο φύλα παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, για το 2020 σημειώθηκαν 2,21 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου πνεύμονα και 1,8 εκατομμύρια θάνατοι οφειλόμενοι σε καρκίνο πνεύμονα παγκοσμίως.


Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το κάπνισμα και γι’ αυτό τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου πνεύμονα σε μία χώρα ακολουθούν τις καπνιστικές συνήθειες του πληθυσμού της. Στην Ευρώπη υπάρχει μεγάλη διακύμανση στα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου πνεύμονα, με τα υψηλότερα να παρατηρούνται στην Ανατολική Ευρώπη, αντανακλώντας την καθυστέρηση εφαρμογής της αντικαπνιστικής νομοθεσίας στις χώρες αυτές.

Στην Ελλάδα, ενώ τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου πνεύμονα στους άντρες φαίνεται να σταθεροποιούνται, στις γυναίκες εξακολουθούν να ανεβαίνουν.
Όμως, τα τελευταία χρόνια φαίνεται να έχουν μειωθεί οι θάνατοι από καρκίνο πνεύμονα καθώς έχει αυξηθεί η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας σε όλα τα επίπεδα πληθυσμού, που περιλαμβάνει μέτρα πρόληψης, έγκαιρη διάγνωση και πρόσβασης στις θεραπείες. Επίσης, η πρόοδος της επιστήμης και η ανακάλυψη νέων θεραπειών έχουν αυξήσει την επιβίωση των ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο πνεύμονα.

Όσον αφορά την επίπτωση του καρκίνου του πνεύμονα σε σχέση με το φύλο, το 1952 ο λόγος άνδρες:γυναίκες για την επίπτωση καρκίνου του πνεύμονα ήταν 13:1, ενώ το 2000 ο λόγος αυτός ήταν 3:2 και αυτό έχει κυρίως σχέση με το αυξημένο ποσοστό γυναικών που ξεκίνησαν να καπνίζουν με το πέρασμα των χρόνων. Όμως, η πιθανότητα για έναν άνδρα να αναπτύξει καρκίνο πνεύμονα είναι 1:13 και για μία γυναίκα 1:17 ανεξαρτήτως καπνίσματος. Οι γυναίκες φαίνεται να έχουν αυξημένη ευαισθησία στα καρκινογόνα του τσιγάρου, αλλά μειωμένα ποσοστά θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα συγκριτικά με τους άντρες.

Στατιστικά στοιχεία για τους θανάτους από καρκίνο σε όλο τον κόσμο 1, Lung Cancer.
Ο καρκίνος του πνεύμονα από την Lung Cancer.

Κλινική εικόνα

Ο καρκίνος του πνεύμονα συνήθως στα αρχικά στάδια δεν παρουσιάζει κανένα σύμπτωμα. Πιο συχνά παρουσιάζονται συμπτώματα όταν έχει πλέον επεκταθεί αρκετά ή έχει δώσει μεταστάσεις και σε άλλα απομακρυσμένα όργανα, οπότε και οι πιθανότητες πλήρους ίασης είναι πολύ χαμηλές. Ορισμένες φορές η ανακάλυψη του όγκου είναι τυχαία, οπότε ο ασθενής είναι εντελώς ασυμπτωματικός. Άλλες φορές, τα σημεία και τα συμπτώματα της νόσου δεν φαίνεται να σχετίζονται με τον πνεύμονα και την αναπνοή. Αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει επεκταθεί και σε άλλα όργανα (μεταστάσεις).

Τα συνηθέστερα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζονται οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα είναι:

Η αποβολή αίματος με βήχα λέγεται αιμόπτυση. Μπορεί να αφορά σε αποβολή καθαρού αίματος, ζωηρού κόκκινου χρώματος, ή χρωματισμένων με αίμα φλεγμάτων. Παρουσιάζει διαβαθμίσεις ως προς την ένταση και κατατάσσεται σε μικρή, όταν η ποσότητα αίματος δεν ξεπερνά το ένα κουτάλι σούπας (10 ml) την ημέρα, μέτρια όταν φτάνει τα δύο ποτήρια (500 ml) και μεγάλη όταν ξεπερνά αυτή την ποσότητα. Εκτός από τον καρκίνο του πνεύμονα, αιμόπτυση ή αιμόφυρτα πτύελα εμφανίζουν και ασθενείς με άλλες πνευμονικές παθήσεις όπως οι βρογχιεκτασίες και η φυματίωση των πνευμόνων.

Δύσπνοια είναι ένας ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το υποκειμενικό αίσθημα δυσκολίας στην αναπνοή. Ο ασθενής αναφέρει πως «φουσκώνει», έχει «κοντή ανάσα» ή «δεν του φτάνει ο αέρας» και μπορεί να παρουσιάζεται είτε στην έντονη προσπάθεια είτε ακόμα και στην ηρεμία.

Η δύσπνοια μπορεί να εμφανίζεται σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα αλλά και σε πολλές άλλες πνευμονικές (όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια - ΧΑΠ) ή καρδιακές (όπως η καρδιακή ανεπάρκεια) παθήσεις.

Ο καρκίνος του πνεύμονα σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλεί πόνο στο θώρακα. Αυτό μπορεί να εντοπίζεται σε οποιοδήποτε σημείο του θώρακα, συνήθως στη μία πλευρά ενώ μπορεί να επιδεινώνεται με την αναπνοή ή το βήχα.

Άλλα, σπανιότερα συμπτώματα που σχετίζονται με τον καρκίνο του πνεύμονα είναι:

Ομοιόμορφη διόγκωση των μαλακών ιστών των τελικών φαλάγγων των δακτύλων των χεριών ή/και των ποδιών. Η φυσιολογική γωνία μεταξύ της επιφάνειας και της κοίτης του νυχιού καταργείται, λόγω σχηματισμού και εναπόθεσης συνδετικού ιστού. Τα άκρα των δακτύλων μαλακώνουν, φαίνονται διογκωμένα και κόκκινα, ενώ τα νύχια μαλακώνουν και δίνουν την εντύπωση ότι επιπλέουν. Εν τέλει τα δάκτυλα παίρνουν την εικόνα πλήκτρων τυμπάνου. Εμφανίζεται στο 30% των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα, κυρίως σε άνδρες και συχνότερα σε πάσχοντες από μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (35%), έναντι 4% σε ασθενείς με μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα.

Οίδημα στον τράχηλο και στο πρόσωπο μπορεί να παρατηρηθεί στο σύνδρομο της άνω κοίλης φλέβας. Πρόκειται για απόφραξη της άνω κοίλης φλέβας που εμποδίζει την επιστροφή του αίματος από την κεφαλή, τα άνω άκρα και τον θώρακα προς την καρδιά. Κλινικά οι ασθενείς αναφέρουν προοδευτική εμφάνιση δύσπνοιας, οίδημα προσώπου, βήχα, οίδημα του βραχίονα, αίσθημα πληρότητας στον τράχηλο, κεφαλαλγία, διαταραχές της όρασης και διάταση των φλεβών του λαιμού και του θώρακα.

Πρόκειται για βράχνιασμα το οποίο οφείλεται σε πίεση των νεύρων (τα ονομαζόμενα λαρυγγικό και παλίνδρομο λαρυγγικό, νεύρα) που κινούν τις φωνητικές χορδές, Η πίεση μπορεί να προκαλείται από τον ίδιο τον όγκο (συνηθέστερα σε όγκους του αριστερού άνω λοβού), ή από διογκωμένους λεμφαδένες. 'Αλλες φορές η φωνή ελαττώνεται σε ένταση. Το βράγχος φωνής που οφείλεται σε πίεση νεύρων είναι συνήθως μόνιμο και δεν σχετίζεται με ιογενείς λοιμώξεις (πχ φαρυγγίτιδα).

Συμπτώματα από άλλα συστήματα:
Τέτοια συμπτώματα που τελικά μπορεί να οδηγήσουν στην διάγνωση καρκίνου είναι:

• Εντοπισμένα οστικά άλγη
• Ζάλη ή αστάθεια
• Κίτρινο χρώμα του δέρματος και του «λευκού» του ματιού (ίκτερος)
• Σκληρή διόγκωση στο πλάι του λαιμού

Υπάρχει κάποιο σύμπτωμα που να χαρακτηρίζεται ως ειδικό για τον καρκίνο του πνεύμονα;
Κανένα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα δεν εμφανίζεται μόνο στον καρκίνο του πνεύμονα. Τόσο όσα σχετίζονται άμεσα με το αναπνευστικό (βήχας, δύσπνοια, αιμόπτυση) όσο και τα γενικά (πυρετός, ανορεξία, απώλεια βάρους, αδυναμία) εμφανίζονται και σε παθήσεις που δεν χαρακτηρίζονται ως κακοήθεις. Συμπτώματα όμως από το αναπνευστικό σε ενεργό ή πρώην καπνιστή που επιμένουν για περισσότερο από 15 ημέρες, παρά την φαρμακευτική αγωγή, πρέπει να ελέγχονται πιο επισταμένα από τον θεράποντα ιατρό.

Ιστολογικός τύπος

Δύο είναι οι κύριοι τύποι του καρκίνου του πνεύμονα: ο μη μικροκυτταρικός και ο μικροκυτταρικός. Ο όρος «μικροκυτταρικός» αναφέρεται στο μέγεθος και το σχήμα των κυττάρων όπως αυτά φαίνονται στο μικροσκόπιο. Πιο συχνός είναι ο μη μικροκυτταρικός τύπος, ο οποίος προέρχεται από τα επιθηλιακά κύτταρα του πνεύμονα ενώ ο μικροκυτταρικός τύπος προέρχεται από νευρικά και νευρο-ενδοκρινικά κύτταρα. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά περιγράφονται και καταγράφονται από ειδικευμένο παθολογοανατόμο κατά την ιστολογική εξέταση του καρκινικού ιστού ή από ειδικευμένο κυτταρολόγο κατά την κυτταρολογική εξέταση.

Η διάκριση μεταξύ μη μικροκυτταρικού και μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα είναι απαραίτητη, γιατί ανάλογα με τον τύπο καθορίζεται διαφορετικό είδος θεραπείας. Επίσης ο τύπος του καρκίνου του πνεύμονα παίζει ρόλο και στην πρόγνωση του ασθενούς.

Ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα χωρίζεται σε περαιτέρω υποομάδες με βάση τα κύτταρα από τα οποία προέρχεται. Ανάλογα με τις ιδιότητές τους και τη μορφολογία τους, καθορίζεται ο ιστολογικός τύπος του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα. Οι κυριότεροι τύποι είναι:

  • Αδενοκαρκίνωμα
  • Πλακώδες καρκίνωμα
  • Νευροενδοκρινές καρκίνωμα από μεγάλα κύτταρα
  • Αδενοπλακώδες καρκίνωμα

Στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα και συνηθέστερα στο αδενοκαρκίνωμα, κάποιες φορές παρατηρούνται μεταλλάξεις γονιδίων ή υπερβολική παραγωγή πρωτεϊνών (υπερέκφραση) στα καρκινικά κύτταρα. Οι μεταλλάξεις ανιχνεύονται στο ιστολογικό υλικό της βιοψίας με διάφορες μοριακές μεθόδους. Η ανίχνευση τέτοιων μεταλλάξεων είναι σημαντική διότι οι ασθενείς που φέρουν αυτές τις μεταλλάξεις έχουν συνήθως πιο ευμενή πρόγνωση αλλά και για ορισμένες από αυτές υπάρχουν πλέον νέες ειδικές, στοχεύουσες θεραπείες. Η πιο συχνές γονιδιακές μεταλλάξεις στο αδενοκαρκίνωμα πνεύμονα παρατηρούνται στο γονίδιο που κωδικοποιεί τον υποδοχέα EGFR και στο ογκοκατασταλτικό γονίδιο KRAS. Οι μεταλλάξεις του EGFR ανευρίσκονται περίπου στο 15% των αδενοκαρκινωμάτων πνεύμονα και πιο συχνά συναντώνται σε γυναίκες, μη καπνίστριες. Στα προχωρημένα στάδια της νόσου, η ύπαρξη αυτής της μετάλλαξης προβλέπει καλύτερη πρόγνωση, καθώς υπάρχουν στοχεύουσες θεραπείες με τους αναστολείς τυροσινικής κινάσης (TKIs).
Σε μικρότερη συχνότητα (1-4%) στα αδενοκαρκινώματα πνεύμονα ανευρίσκονται και άλλες οδηγές μεταλλάξεις, όπως για τα γονίδια ALK, BRAF ROS1, HER2, c-MET, RET και NTRK οι οποίες αποτελούν στόχους νεότερων, ιδιαίτερα αποτελεσματικών θεραπειών.
Αν και για κάθε ένα από τα ανωτέρω μόρια μπορεί να γίνει μοριακή εξέταση, πλέον επιλέγεται ο ταυτόχρονος έλεγχος για όλα τα ανωτέρω (και πολύ περισσότερα) γονίδια με την τεχνική NGS (Next Generation Sequencing). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη επαρκούς δείγματος βιοψίας. Για τον λόγο αυτό είναι δυνατό να ζητηθεί επανάληψη της βιοψίας.

Η ανοσοθεραπεία αποτελεί την πλέον πρόσφατη και αποτελεσματική μορφή θεραπείας του καρκίνου του πνεύμονα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στον μικροκυτταρικό και στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, τόσο στην αρχική διάγνωση, όσο και αργότερα στην πορεία της θεραπείας. Τα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα είναι πολλά, χορηγούνται ενδοφλέβια, ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό δυο φαρμάκων. Επίσης μπορούν να χορηγηθούν παράλληλα ή διαδοχικά με την χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία, ανάλογα με το είδος και το στάδιο του καρκίνου. Στην επιλογή του ανοσοθεραπευτικού φαρμάκου, του συνδυασμού και της κατάλληλης χρονικής στιγμής που πρέπει να χορηγηθεί η ανοσοθεραπεία συχνά χρησιμοποιείται ο μοριακός δείκτης PD-L1 που ανιχνεύεται με την τεχνική της ανοσοϊστοχημείας.

© 2022 All rights reserved​

Developed by ySophia