- Ποια είναι τα συμπτώματα της COVID19 λοίμωξης στους ασθενείς με καρκίνο;
Τα συμπτώματα της νόσου δεν διαφέρουν στους ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο. Όπως και ο γενικός πληθυσμός ένας ασθενής με καρκίνο μπορεί να παρουσιάσει πυρετό, ξηρό βήχα, δύσπνοια και καταβολή. Κάποιοι ασθενείς μπορεί επίσης να εμφανίσουν ανοσμία και αγευσία, πονόλαιμο, αρθραλγίες / μυαλγίες, ρινική συμφόρηση και κεφαλαλγία. Αποτελεί ευθύνη του γιατρού να διακρίνει την αιτία των συμπτωμάτων και να την αντιμετωπίσει ανάλογα.
- Ποια μέτρα πρέπει να λάβει ένας ασθενής με καρκίνο για να περιορίσει τον κίνδυνο έκθεσης στον ιό;
Τα βασικά μέτρα πρόληψης μετάδοσης COVID19, που αφορούν τον γενικό πληθυσμό, είναι:
- Η υγιεινή των χεριών. Συνιστάται το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα και όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, η χρήση αντισηπτικού χεριών. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η υγιεινή χεριών πριν το φαγητό.
- Η αποφυγή αγγίγματος των ματιών, της μύτης και του στόματος καθώς αυτό μπορεί να μεταφέρει τον ιό από επιφάνειες και να αυξήσει τον κίνδυνο λοίμωξης.
- Η χρήση μάσκας που καλύπτει το στόμα και τη μύτη.
- Η απολύμανση των αντικειμένων και των επιφανειών που αγγίζονται συχνά όπως τραπέζια, διακόπτες φωτισμού, πόμολα πορτών, τηλεχειριστήρια και το κινητό τηλέφωνο.
- Η αποφυγή συγχρωτισμού και πολυκοσμίας. Πάντα να διατηρείται σωματική απόσταση 1,5 μέτρου από τους άλλους και να αποφεύγονται κοινωνικές συνήθειες όπως φιλιά ή χειραψίες.
Ειδικά για τους ασθενείς με καρκίνο είναι σημαντικό:
- Να αποφεύγονται οι μη αναγκαίες μετακινήσεις. Να προτιμάται εάν είναι δυνατή η εργασία από το σπίτι. Επίσης είναι προτιμότερο να ψωνίζει για αυτούς ένα μέλος της οικογένειας ή ένας φίλος.
- Να αποφεύγεται η επαφή με άτομα που είναι άρρωστα ή μπορεί να έχουν εκτεθεί στον ιό.
- Να έχουν συζητήσει με τον Ογκολόγο τους το θεραπευτικό πλάνο και να γνωρίζουν σε ποιες περιόδους κατά τη θεραπεία τους είναι πιο ευάλωτοι και διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο λοίμωξης ώστε να προσαρμόζουν την καθημερινότητα και το πρόγραμμά τους.
- Σε συνεννόηση με τον Ογκολόγο τους να μειώσουν στο ελάχιστο τις επισκέψεις τους σε δομές υγείας μόνο για τις απαραίτητες εξετάσεις και θεραπείες που δεν αναβάλλονται.
- Να υπάρχει ένα πλάνο με τους οικείους τους σχετικά με τη φροντίδα τους για την περίπτωση που νοσήσουν.
- Σε περίπτωση που λαμβάνουν φάρμακα, να υπάρχει επάρκεια στο σπίτι ή σε μέρος που υπάρχει πρόσβαση για τουλάχιστον 1 μήνα.
- Να γίνεται ο απαραίτητος εμβολιασμός ώστε να μειώνεται η πιθανότητα άλλων λοιμώξεων.
- Είναι οι ασθενείς με καρκίνο σε αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν από COVID19;
Με βάση τα αποτελέσματα πολλών μελετών και μετα-αναλύσεων, οι ασθενείς με ενεργό καρκίνο έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου και επιπλοκών από COVID19 σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Οι ασθενείς αυτοί έχουν επίσης μεγαλύτερες πιθανότητες να χρειαστούν τελικά νοσηλεία σε ΜΕΘ. Οι ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτική θεραπεία εκτός από μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν έχουν και μεγαλύτερη έκθεση και υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης λόγω της συχνής επαφής τους με το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.
- Ποιες ομάδες ασθενών με καρκίνο είναι σε ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο νόσησης από τον ιό;
Όλοι οι ασθενείς με καρκίνο έχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών και θανάτου από COVID19. Όμως από αυτούς σε ιδιαίτερα ευάλωτο πληθυσμό ανήκουν οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς με καρκίνο πνεύμονα ή αιματολογικές κακοήθειες, οι ασθενείς σε προχωρημένο στάδιο νόσου (όσοι δηλαδή έχουν μεταστάσεις) και όσοι έχουν νόσο η οποία εξελίσσεται. Φυσικά παραμένουν σε αυξημένο κίνδυνο όσοι ασθενείς έχουν και άλλα υποκείμενα προβλήματα υγείας όπως διαβήτη, παχυσαρκία και καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις.
- Τι πρέπει να κάνει ένας ασθενής με καρκίνο που εμφανίζει συμπτώματα COVID19;
Το πρώτο βήμα είναι να επικοινωνήσει με τις αρμόδιες αρχές και τον Ογκολόγο που τον παρακολουθεί πριν το προγραμματισμένο ραντεβού του για θεραπεία ώστε να τον ενημερώσει για τα συμπτώματα του. Ο Ογκολόγος στη συνέχεια θα κατευθύνει τον ασθενή για τα επόμενα βήματα. Σε περίπτωση σοβαρών συμπτωμάτων όπως δύσπνοια, πόνο και πίεση στο θώρακα ή σύγχυση ο ασθενής θα πρέπει να οδηγηθεί χωρίς καθυστέρηση σε εφημερεύον νοσοκομείο.
- Είναι καλύτερο ένας ασθενής με καρκίνο να αναβάλει τη θεραπείας του λόγω κινδύνου έκθεσης σε COVID19;
Η απόφαση αυτή λαμβάνεται πάντα σε συνεννόηση με τον Ογκολόγο που παρακολουθεί τον ασθενή, ζυγίζοντας τους κινδύνους της αναβολής της θεραπείας σε σχέση με το πιθανό όφελος από τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης. Εάν ο σκοπός της θεραπείας είναι η ίαση, τότε η θεραπεία θα πρέπει να συνεχίζεται χωρίς καθυστέρηση, εκτός αν ο ασθενής εμφανίσει σημεία λοίμωξης από τον ιό. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η θνητότητα από τον καρκίνο αυξάνει σε περίπτωση καθυστέρησης της διάγνωσης και έναρξης της θεραπείας ακόμα και κατά την περίοδο της πανδημίας.
- Εάν ένας ασθενής με καρκίνο έχει COVID19, μπορεί να συνεχίσει τη θεραπεία;
Αυτό είναι μία ερώτηση που μπορεί να απαντήσει μόνο ο Ογκολόγος που παρακολουθεί τον ασθενή με κριτήρια το είδος της θεραπείας που λαμβάνει και το βιολογικό προφίλ του καρκίνου. Εάν ένας ασθενής με καρκίνο νοσήσει από COVID19, ο Ογκολόγος θα αποφασίσει πώς αυτή η εξέλιξη επηρεάζει το θεραπευτικό του πλάνο. Κάποιες θεραπείες που δεν είναι επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, πιθανό να μπορούν να συνεχιστούν κανονικά ακόμα και επί θετικού τεστ. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή συμφωνία στη βιβλιογραφία για το πότε είναι ασφαλές ένας ασθενής να συνεχίσει τη χημειοθεραπεία μετά από COVID19 λοίμωξη. Οι περισσότερες κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν την αποδρομή των συμπτωμάτων πριν την επανέναρξη της θεραπείας και την πάροδο τουλάχιστον 20 ημερών από το θετικό τεστ ενώ κάποια Ογκολογικά τμήματα μπορεί να απαιτήσουν αρνητικό τεστ πριν την επανέναρξη οποιασδήποτε θεραπείας. Σε κάθε περίπτωση ο θεράπων Ογκολόγος θα αξιολογήσει εξατομικευμένα το όφελος και τους κινδύνους πριν λάβει μία τέτοια απόφαση.
Μαρία Τόκη, Κωνσταντίνος Νικ. Συρίγος
